1. Strona główna
  2. /
  3. Prawo pracy
  4. /
  5. Czy studia za granicą uwzględnia się...

Czy studia za granicą uwzględnia się do emerytury?

emeryturaZgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, konkretnie z art. 7 pkt 9 i 9 a okresami nieskładkowymi są następujące okresy:
– nauki w szkole wyższej na jednym kierunku, pod warunkiem ukończenia tej nauki, w wymiarze określonym w programie studiów;
– studiów doktoranckich i aspirantury naukowej w wymiarze określonym w decyzji o ich utworzeniu.
Również poprzednio obowiązująca ustawa z dnia 17 października 1991 r. o rewaloryzacji emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. z 15 listopada 1991 r., Nr 104, poz. 450 z późn. zm.) w art. 4 ust. 1 pkt 10 stanowiła, że przy ustalaniu prawa i wysokości świadczeń oprócz okresów składkowych jako okresy nieskładkowe uwzględnia się m.in okresy nauki w szkole wyższej na jednym kierunku – pod warunkiem ukończenia tej nauki – w wymiarze określonym w programie studiów.
Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 11 stycznia 2013 r., wydanym w sprawie III AUa 1074/12 obowiązujące prawo nie statuuje w ogóle wymogu uzyskania tytułu magistra albowiem termin “ukończenie nauki” odnosi się do zaliczenia całego programu studiów (uzyskania absolutorium), co należy odróżnić od pojęcia “ukończenia studiów” z czym wiąże się obrona pracy magisterskiej i otrzymanie dyplomu ukończenia studiów wyższych. Z kolei Sąd Apelacyjny w Katowicach z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie III AUa 1196/06 wskazał, iż do zaliczenia okresów studiów doktoranckich do okresów nieskładkowych nie jest wymagane, aby zostały one zakończone obroną pracy doktorskiej. Zastrzec jednak należy, że w przypadku edukacji zagranicznej zasady te nie muszą znaleźć potwierdzenia.
Przepisy ustawy nie przewidują natomiast wliczania do okresów nieskładkowych ani tym bardziej składkowych czasu nauki w szkole średniej czy pomaturalnej.
Cytowany wyżej przepis nie rodzi problemów interpretacyjnych jeżeli chodzi o studia magisterskie czy doktoranckie odbyte na terenie RP. Nieco bardziej skomplikowana jest sytuacja, w której ubezpieczony studiował poza granicami Polski.
Na gruncie przytoczonej wyżej regulacji art. 7 ust. 9 ustawy emerytalnej oraz art. 4 ust. 1 pkt 10 ustawy rewaloryzacyjnej (ustawa ta obowiązywała do czasu wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach) wykształciło się jednolite orzecznictwo, zgodnie z którym przy ustalaniu prawa i wysokości świadczeń emerytalno-rentowych okres nauki w szkole wyższej za granicą uwzględnia się jako okres nieskładkowy w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 10 ustawy rewaloryzacyjnej na zasadach określonych w tym przepisie, jeżeli uzyskany dyplom i tytuł zawodowy zostały nostryfikowane (tak np. wyrok SN z 24 marca 1995 r. II URN 6/95, z 19 kwietnia 1994 r., II URN 7/94, a także z 6 stycznia 1994 r. II UR 1/94 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 28 października 2011 r. V U 1159/11).

Co to jest nostryfikacja?
Nostryfikacja to nic innego jak procedura uznawania dyplomów uzyskanych na uczelniach zagranicznych. Obecnie po dokonanej reformie szkolnictwa wyższego nostryfikacji dyplomów dokonuje się na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie nostryfikacji stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki nadanych za granicą oraz Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 28 września 2018 r. w sprawie nostryfikacji dyplomów ukończenia studiów za granicą oraz potwierdzania ukończenia studiów na określonym poziomie.
Przy tej okazji jeszcze odnotować trzeba, iż zgodnie z dyrektywą 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych każde państwo członkowskie UE może zezwolić osobom posiadającym dokument potwierdzający kwalifikacje, który nie został uzyskany w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej, na wykonywanie zawodu lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki, położnej, farmaceuty, lekarza weterynarii lub architekta – pod warunkiem spełnienia minimalnych wymogów w zakresie wykształcenia określonych w dyrektywie. Przepisy prawa krajowego bardzo wyraźnie przewidują w przypadku tych zawodów konieczność przeprowadzenia postępowania nostryfikacyjnego. Tytułem przykładu można powołać art. 7 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty, który wymaga aby np. cudzoziemiec niebędący obywatelem Unii posiadał dyplom, który zostanie uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za równoważny zgodnie z odrębnymi przepisami.


Czy wszystkie dyplomy wymagają nostryfikacji?

Absolutnie nie wszystkie dyplomy ukończenia szkoły wyższe czy też studiów doktoranckich wymagają przeprowadzenia procedury nostryfikacyjnej albowiem do uznania okresu nauki za granicą za okres nieskładkowy niekiedy wystarczy samo przedstawienie dyplomu uznawanego za równoważny. Takie uznanie dyplomu odbywać się może z mocy samego prawa – na podstawie postanowień umów międzynarodowych zawartych przez Polskę z poszczególnymi krajami i co ważne – nawet tych umówi już aktualnie nieobowiązujących.
Do szczegółowych wyjaśnień tej problematyki posłuży mi nieobowiązujące już Porozumienie między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o równoważności dokumentów o wykształceniu, stopniach i tytułach naukowych wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, podpisane w Warszawie dnia 10 maja 1974 r. Na mocy art. 1 pkt 4 -6 tegoż Porozumienia uznawało się za równoważny m.in.:
– dyplom wydawany po ukończeniu szkoły wyższej w PRL oraz dyplom wydawany po ukończeniu szkoły wyższej w ZSRR, przy czym oba dyplomy uprawniają do ubiegania się o stopień naukowy doktora w PRL lub stopień naukowy kandydata nauk w ZSRR,
– dyplom doktora (w latach 1952 – 1958 dyplom kandydata nauk) wydawany w PRL i dyplom kandydata nauk wydawany w ZSRR,
– dyplom doktora habilitowanego (do roku 1969 dyplom docenta, a w latach 1952 – 1958 dyplom doktora nauk) wydawany w PRL i dyplom doktora nauk wydawany w ZSRR.
Generalną zasadą jest to, że dokumenty te nie podlegają nostryfikacji, o ile zostały wydane w okresie obowiązywania umowy. W tym miejscu zatem wyjaśnić należy, że porozumienie powyższe straciło moc obowiązującą z dniem 25 września 2005 r. w stosunku do Federacji Rosyjskiej (z dniem 29 września 2005 r. straciło moc w stosunku do Republiki Białorusi i Republiki Kazachstanu, z dniem 30 września 2005 r. w stosunku do Ukrainy, z dniem 6 października 2005 r. do Republiki Mołdowy, a z dniem 8 grudnia 2005 r. w stosunku do Republiki Tadżykistanu), aczkolwiek w art. 20 sporządzonej w Warszawie dnia 25 sierpnia 1993 r. umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Federacji Rosyjskiej o współpracy w dziedzinie kultury, nauki i oświaty postanowiono, że strony przeprowadzą rozmowy w celu zawarcia porozumienia między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Rządem Federacji Rosyjskiej o wzajemnym uznaniu równoważności dokumentów o wykształceniu, stopniach i tytułach naukowych. W okresie do zawarcia nowego porozumienia pozostają w mocy analogiczne uzgodnienia, a zwłaszcza Porozumienie z dnia 10 maja 1974 r.
Tak więc nostryfikacja w dalszym ciągu nie jest potrzebna w stosunku do dyplomów, wystawionych na terenie ZSRR dokumentów świadczących o otrzymanym, przed dniem 25 września 2005 roku wykształceniu oraz tytułach i stopniach naukowych.
Nostryfikacja będzie natomiast konieczna w przypadku wydanych przez władze Federacji Rosyjskiej po 25 września 2005 r. dyplomów ukończenia studiów wyższych i tytułów naukowych i dyplomów lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, lekarza weterynarii i architekta.
Należy też pamiętać, że Porozumienie między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o równoważności dokumentów o wykształceniu, stopniach i tytułach naukowych, wydawanych w PRL i ZSRR r. nie ma zastosowania do studiów w systemie kształcenia na odległość.

Jeżeli potrzebują Państwo pomocy prawnej w podobnej sprawie zapraszam do skorzystania z usług mojej Kancelarii. Szczegóły (koszt, zakres i termin realizacji usługi) można ustalić telefonicznie pod nr.: 694 433 846 w godzinach 07.00-20.00 lub za pośrednictwem e-mail: kancelaria@katarzynasiwiec.pl

    *Wyrażam zgodę na przetwarzanie danych na warunkach określonych w podzakładce RODO

    Przeczytaj także

    23.09.2023.

    Wypadki przy pracy nie są rzadkością. Niektóre profesje są szczególnie na nie narażone. Mam tu na myśli np. budownictwo i kierowców zawodowych, ale wypadek może mieć miejsce tak naprawdę w każdej branży. Ten wpis wyjaśni Państwu co rozumiemy pod pojęciem „wypadek przy pracy” oraz jakie roszczenia ma pracownik w razie gdy ulegnie on wypadkowi. Wypadek przy pracy – definicja…

    16.10.2022.

    Zwolnienie dyscyplinarne to najmniej pożądana, z punktu widzenia pracownika, forma rozwiązania z nim umowy o pracę. Przyczyny rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem określa art. 52 § 1 kodeksu pracy. Tylko wówczas, gdy zaistnieje wina pracownika w postaci winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa, jest możliwe dyscyplinarne zwolnienie pracownika, jak…

    17.09.2022.

    Zasiłek chorobowy może być pobierany zarówno w trakcie trwania ubezpieczenia, jak i po jego ustaniu. Od początku 2022 roku nastąpiło kilka bardzo ważnych zmian w zakresie okresu zasiłkowego, wysokości zasiłku czy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego w kontekście prawa do zasiłku, o których będzie mowa niżej.   Zasiłek chorobowy Rozpocznę od ogólnych informacji…

    17.09.2022.

    Aktualizacja wpisu 08.08.2024 Obawiam się, że w związku z faktem, że przedsiębiorcy zmuszeni są ponosić coraz to większe koszty prowadzenia działalności gospodarczej, likwidacja stanowiska pracy ponownie może stać się przyczyną wypowiedzeń umów o pracę. Po wielu latach, znów zaczynam spotykać się z taką właśnie podstawą wręczanego pracownikom wypowiedzenia, dlatego…

    21.06.2022.

    W czasach epidemii popularna stała się praca zdalna, w tym praca zdalna za granicą, wcześniej była ona raczej rzadkością. Obecnie wciąż duża część pracowników, którzy mogą wykonywać swoje obowiązki np. przy użyciu komputera, korzysta z tej możliwości i wykonuje ją w innym kraju niż Polska. Dlatego też postanowiłam, przynajmniej częściowo,…

    12.06.2022.

    Niejednokrotnie problematyczne dla zainteresowanych staje się to czy w konkretnych okolicznościach faktycznych ma miejsce oddelegowanie pracownika czy też np. kilkutygodniowy wyjazd tego pracownika to jednak jego podróż służbowa. Powodem tego jest głównie fakt, że polski ustawodawca nie zdefiniował pojęcia oddelegowania pracownika, poprzestając jedynie na umieszczeniu w systemie prawa wyjaśnienia pojęcia „podróż…

    08.04.2022.

    Obecnie procedowana jest nowelizacja przepisów, która ma umożliwić badanie alkomatem w pracy przez samych pracodawców. W 2022 roku trwając w dalszym ciągu prace nad tą zmianą. Aktualnie pracodawca nie ma takiej możliwości tj. nie może samodzielnie sprawdzić czy jego pracownik jest pijany w pracy, niezależnie od tego czy mówimy o kontroli prewencyjnej czy o uzasadnionym podejrzeniu, że pracownik pod wpływem alkoholu…