Wkrótce czeka nas wymiana informacji podatkowych nie tylko przez banki jak ma to miejsce w przypadku umowy ze Stanami Zjednoczonymi ale także dane te będą dostarczane przez operatorów platform cyfrowych. Przeczytacie Państwo o tym w niniejszym wpisie.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest bardzo popularną formą prowadzenia działalności w Polsce. Przedsiębiorcy wybierają tę spółkę z uwagi na ograniczoną odpowiedzialność wspólników za zobowiązania. Do jej spopularyzowania z pewnością przyczynił się także system S24, który pozwala na szybsze i tańsze zarejestrowanie spółki. Tym niemniej jednak może się zdarzyć, że konieczna będzie likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i na ten temat właśnie przeczytacie Państwo w poniższym wpisie.
Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością – uwagi ogólne
Na temat likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością znajdą Państwo wiele informacji w Internecie. Nie będę zatem omawiać samego postępowania likwidacyjnego, a ograniczę się do wskazania, że proces likwidacji sp. z o.o. jest szczegółowo uregulowany w kodeksie spółek handlowych. Przepisy precyzyjnie określają etapy postępowania likwidacyjnego spółki, obowiązki likwidatorów i ich kompetencje, a także czynności likwidacyjne. Postaram się zatem w niniejszym wpisie poruszyć określone, mniej popularne kwestie bądź takie, które nie wynikają wprost z art. 270 i nast. Kodeksu spółek handlowych (dalej KSH).
Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji
Na wstępie zaznaczę, iż ustawa wymaga aby likwidować spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, ale taki sam wymóg przewiduje dla spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji. Trzeba bowiem pamiętać, że jeżeli zostanie podpisana umowa spółki ale nie zawiązanie spółki nie zostało zgłoszone do KRS przez 6 miesięcy (7 dni jeżeli umowa spółki została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy) to czasem konieczne będzie zlikwidowanie takiej spółki w organizacji. Kodeks spółek handlowych przewiduje w tym względzie odpowiednie stosowanie przepisów o likwidacji spółki z o właściwej z pewnymi odrębnościami. Zasadniczą odmiennością jest tutaj to, że nie stosuje się przepisów o podziale kwoty likwidacyjnej według zasad uwzględniających uprzywilejowanie udziałów.
Rozwiązanie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego
Czy jest możliwe rozwiązanie spółki bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego to częste pytanie ze strony zainteresowanych. Wyjaśniam zatem, że jest możliwe zamknięcie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością bez jej likwidacji. Konkretyzując, jest to możliwe w dwóch przypadkach. Pierwsza możliwość dotyczy spółki z o. o. w organizacji, tutaj ustawa pozwala wspólnikom spółek pominąć proces likwidacji jeżeli spółka ma wystarczający majątek, aby w całości rozliczyć się ze swoimi wierzycielami oraz wspólnikami. Drugi przypadek dotyczy tzw. „martwych spółek” i został uregulowany w ustawie o Krajowym Rejestrze Sądowym. Mowa tutaj o przypadkach rozwiązania spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przez sąd rejestrowy. Postępowanie takie będzie obligatoryjne w sytuacji, gdy:
- oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości lub umarzając postępowanie upadłościowe, sąd upadłościowy stwierdzi, że zgromadzony w sprawie materiał daje podstawę do rozwiązania bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego;
- oddalono wniosek o ogłoszenie upadłości lub umorzono postępowanie upadłościowe z tego powodu, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania;
- wydano postanowienie o odstąpieniu od postępowania przymuszającego lub jego umorzeniu;
- mimo wezwania sądu rejestrowego nie złożono rocznych sprawozdań finansowych za 2 kolejne lata obrotowe;
- mimo dwukrotnego wezwania sądu rejestrowego nie wykonano określonych obowiązków.
W innych przypadkach likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest nie do uniknięcia.
Długi zlikwidowanej spółki z o.o.
Kolejnym ważnym zagadnieniem są długi zlikwidowanej spółki, a konkretniej to czy istnienie zadłużenia niweczy likwidację spółki. Otóż, długi spółki z ograniczoną odpowiedzialnością nie uniemożliwiają jej zlikwidowania. Ustawodawca zadbał o prawa wierzycieli przewidując chociażby wymóg prowadzenia postępowania konwokacyjnego. Poza tym art. 286 KSH wymaga aby sumy potrzebne do zaspokojenia lub zabezpieczenia znanych spółce wierzycieli, którzy się nie zgłosili lub których wierzytelności nie są wymagalne albo są sporne zostały złożone do depozytu sądowego. Dlatego też ukształtowała się linia orzecznicza, zgodnie z którą zapłata bądź zabezpieczenie wykonania długów spółki nie jest warunkiem zakończenia postępowania likwidacyjnego (patrz postanowienie Sądu Najwyższego z dn. 8.1.2002 r., I CKN 752/99 czy postanowienie z dnia 20.9.2007 r., II CSK 240/07). Tak więc, zakończenie procesu likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością następuje w chwili zakończenia podziału jej majątku.
Likwidacja spółki z o.o. a odpowiedzialność członków zarządu
Podkreślić należy, że wykreślenie spółki z rejestru nie zwalnia członków zarządu z odpowiedzialności spółki za powstałe w okresie pełnienia przez nich funkcji, tj. przed otwarciem likwidacji. Przypominam w tym miejscu, iż odpowiedzialność członków zarządu spółki jest szczegółowo uregulowana w art. 299 KSH. Likwidacja spółki z o.o. nie jest sposobem na uniknięcie tej odpowiedzialności, co należy jasno wyartykułować.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, odpowiedzialność członków zarządu obejmuje zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie pełnienia przez nich obowiązków członka zarządu, oraz zaległości wymienione w art. 52 oraz art. 52a Ordynacji podatkowej powstałe w czasie pełnienia obowiązków członka zarządu. Art. 116 § 2a Ordynacji stanowi ponadto, że za zobowiązania podatkowe powstałe na podstawie odrębnych przepisów po likwidacji spółki, za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał po likwidacji spółki, oraz zaległości wymienione w art. 52 oraz art. 52a powstałe po likwidacji spółki, odpowiadają osoby pełniące obowiązki członka zarządu w momencie likwidacji spółki. Jak wskazano w treści wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 12 lipca 2017 r., sygn.akt II GSK 3283/15 przeniesienie odpowiedzialności za składki na członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest możliwe także po utracie bytu prawnego przez spółkę i wykreśleniu tego podmiotu z Krajowego Rejestru Sądowego.
Sprawozdania finansowe spółki w trakcie likwidacji
Jeszcze jedną kwestią, którą chciałabym poruszyć w związku z tym, że zostałam ostatnio o to zapytana, to ta czy sprawozdania finansowe spółek z ograniczoną odpowiedzialnością w likwidacji podlegają badaniu przez biegłego rewidenta. Akcentuję, iż art. 64 ust. 1 ustawy o rachunkowości mówi, iż badaniu podlegają roczne skonsolidowane sprawozdania finansowe grup kapitałowych oraz roczne sprawozdania finansowe określonych jednostek, w tym spółek z o.o. kontynuujących działalność. Spółka z ograniczoną odpowiedzialności w upadłości nie jest jednostką kontynuującą działalność, a zatem nie ma wymogu badania jej sprawozdania finansowego przez biegłego.
Większość spółek z ograniczoną odpowiedzialnością aby zakończyć swój byt będzie musiała przejść proces likwidacji. Likwidacja to nie tylko stricte czynności likwidacyjne przewidziane przepisami kodeksu spółek handlowych ale także inne czynności, które wiążą się – mówiąc potocznie – z zamknięciem działalności firmy. Tak więc poza tym co wprost przeczytacie Państwo we wpisach o likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, pamiętajcie o obowiązkach wobec fiskusa, zatrudnianych pracowników czy w stosunku do innych organów.