Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością

Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością jest częstym procesem transformacyjnym w praktyce. Wiele osób nie chce bowiem odpowiadać w sposób nieograniczony majątkiem osobistym. Co do zasady bowiem wspólnik sp. z o.o. (ale nie członek zarządu) nie odpowiada swoim majątkiem prywatnym za długi spółki. Skutki wprowadzenia tzw. Polskiego ładu także zachęcają do dnia dzisiejszego przedsiębiorców do przekształceń.

Poniżej w skrócie przedstawię skutki, efekty i procedurę przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o.

Skutki przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o.

Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. skutkuje tym, że spółka jest następcą prawnym jednoosobowego przedsiębiorcy. Ma ono jednak ograniczony skutek przedmiotowy. W wyniku przekształcenia, powstała sp. z o.o. ma zatem te same prawa i obowiązki jakie miał przedsiębiorca przekształcany. W przepisach mówi się, że spółka przekształcona pozostaje podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane przedsiębiorcy przed jego przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Przykładem takiego braku sukcesji jest zezwolenie na prowadzenie apteki.

Poza tym przedsiębiorca jednoosobowy staje się z dniem przekształcenia wspólnikiem spółki z o.o.

Przekształcenie jdg w spółkę z o.o. przepisy

Możliwość przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę kapitałową wskazana została w art. 551 § 5 kodeksu spółek handlowych. Rozwiązanie to funkcjonuje w polskim porządku prawnym już od wielu lat. Przekształcenie jdg w spółkę z o.o. pozwala zmienić formę prawną działalności bez konieczności wnoszenia przedsiębiorstwa aportem do spółki. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością staje się po przekształceniu właścicielem majątku, którego właścicielem do dnia przekształcenia był przedsiębiorca jednoosobowy. Co istotne JDG można przekształcić tylko w jednoosobową spółkę z o.o.

Przekształcenie  jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o. skutkuje tym, że przedsiębiorca staje się jedynym wspólnikiem spółki z o.o.  Jednoosobowa działalność podlega wykreśleniu z CEiDG.

Po przekształceniu podmiot przestaje istnieć jedynie jako przedsiębiorca, ale oczywiście nadal funkcjonuje jako podmiot prawa. Co się z tym wiąże jednoosobowy przedsiębiorca odpowiada za zobowiązania powstałe przed dniem przekształcenia. Odpowiedzialność ta utrzymuje się przez okres 3 lat od dnia przekształcenia. Jest to odpowiedzialność solidarna ze spółką.

Etapy przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z o.o.

Aby doszło do przekształcenia JDG w spółkę z o.o. przedsiębiorca musi wykonać kilka czynności.

W pierwszej kolejności musi sporządzić plan przekształcenia przedsiębiorcy. Plan ten musi mieć obligatoryjne elementy oraz załączniki, mówi o tym art. 558 kodeksu spółek handlowych. Plan musi być obligatoryjnie zbadany przez biegłego rewidenta. Ten ostatni zobowiązany jest sporządzić opinię z tego badania.

Kolejnym etapem jest złożenie oświadczenia o przekształceniu jednoosobowego przedsiębiorcy w spółkę z o.o. Musi ono mieć formę aktu notarialnego. Następnie przedsiębiorcę przekształcanego czeka powołanie członków organów, a więc co najmniej zarządu. Dodatkowo jeżeli w spółce ma działać rada nadzorcza to powołanie członków rady. Po tym konieczne jest sporządzenie aktu założycielskiego spółki. I na koniec przedsiębiorcę czeka faza rejestracyjna czyli wpis spółki przekształconej i wykreślenie przedsiębiorcy z CEiDG.

Przekształcenie jdg w spółkę z o.o. pracownicy

Zdarza się, że przedsiębiorca przekształcany zatrudnia pracowników. Wypada zatem wspomnieć jak przekształcenie wpływa na ich stosunki pracy. Otóż, przepisy prawa zakładają tu także sukcesję. Spółka przekształcona staje się stroną dotychczasowych stosunków pracy. Wstępuje ona bowiem we wszystkie prawa i obowiązki jednoosobowego przedsiębiorcy. Część komentatorów twierdzi, że zastosowanie ma tu art. 23 (1) kodeksu pracy, który określa skutki przejścia zakładu pracy na innego pracodawcę. Inni utrzymują, że przepis ten nie ma zastosowania, a w związku z tym nie ma potrzeby podpisywania aneksów do umów o pracę. Tak czy owak stosunki pracy z pracownikami jednoosobowego przedsiębiorcy trwają nadal.

Przekształcenie jdg w spółkę z o.o skutki podatkowe

Z mocy art. 93 a §  4 Ordynacji podatkowej jednoosobowa spółka kapitałowa powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wstępuje w przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, z wyjątkiem tych praw, które nie mogą być kontynuowane na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie spółek kapitałowych.

W orzecznictwie podkreśla się, że jednoosobowa spółka kapitałowa powstała w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wstępuje w prawa przekształcanego przedsiębiorcy związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Odpowiedzialność osoby trzeciej za zaległości podatkowe nie oznacza natomiast wstąpienia w obowiązki osoby fizycznej. Osoba fizyczna, mimo przekształcenia, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nadal istnieje i jest podatnikiem (tak np. NSA w postanowieniu w sprawie I FSK 2128/19).

Przekształcenie jdg w spółkę z o.o. a 9 % CIT

Niestety przekształcenie, pomimo swoich walorów, ma także tzw. minusy. Mam tu na myśli możliwość korzystania z preferencyjnej stawki CIT. Art. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wyraźnie mówi, że podatnik utworzony w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą nie może stosować 9 % CIT. Ustawodawca uniemożliwił to zarówno w roku przekształcenia jak i w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym. Oznacza to, że spółka przekształcona będzie mogła skorzystać z niższej stawki CIT najwcześniej w trzecim roku prowadzonej działalności.

Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością choć możliwe nie jest niestety procesem łatwym. Trzeba też mieć na uwadze, iż cała procedura jest rozciągnięta w czasie. Proces przekształcenia zależy bowiem nie tylko od działań jednoosobowego przedsiębiorcy ale także od innych podmiotów jak biegły rewident czy sąd.

• Dziedziczenie roszczenia o zachowek
• ESG, CSRD, NFRD – raportowanie niefinansowe, czym jest i co czeka polskich przedsiębiorców w najbliższym czasie
• Mija 14 lat działalności!
• Legalizacja związków partnerskich – projekt ustawy, zmiany w prawie
• Występ w programie “Zawsze na temat” w TVP3